Ο Καβαφης και εμείς ....

Του Μιχάλη Τζανάκη

           Κάθε μας συζήτηση πλέον περιστρέφεται γύρω απ το ρήμα «έρχεται». Όλοι μας περιμένουμε να «έρθει» κάτι. Ίσως ο απειλητικός χειμώνας, ίσως η χριστιανική πίστη, ίσως το «dum spiro, spero», ίσως η εναγώνια απορία μας για το πού και πότε θα πιάσουμε επιτέλους «πάτο» επιτείνουν την αγωνία μας για τον «ερχομό». Έρχεται η δόση, έρχονται επενδύσεις, έρχεται ανάπτυξη, έρχεται φτώχεια, πείνα, καταστροφή, έρχεται το καλό ή το κακό αναλόγως με την οπτική του καθενός μας. Κι όμως μάλλον όλοι μας αγνοούμε τι ακριβώς «έρχεται». Μια κοινωνία που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «τελειωμένη», όσο δεν αφυπνίζεται και δεν αντιλαμβάνεται τον πραγματικό επερχόμενο «κίνδυνο».

            Ο Αλεξανδρινός κάτι έχει να πει και γι αυτό….

Κωνσταντίνος Καβάφης «Τελειωμένα»

Μέσα στον φόβο και στες υποψίες,

με ταραγμένο νου και τρομαγμένα μάτια,

λυώνουμε και σχεδιάζουμε το πώς να κάμουμε

για ν’ αποφύγουμε τον βέβαιο

τον κίνδυνο που έτσι φρικτά μας απειλεί.

Κι όμως λανθάνουμε, δεν είν’ αυτός στον δρόμο•

ψεύτικα ήσαν τα μηνύματα

(ή δεν τ’ ακούσαμε, ή δεν τα νοιώσαμε καλά).

Άλλη καταστροφή, που δεν την φανταζόμεθαν,

εξαφνική, ραγδαία πέφτει επάνω μας,

κι ανέτοιμους — πού πια καιρός — μας συνεπαίρνει.

           Η ελληνική κοινωνία φαίνεται να χει περιέλθει σε μια αφασιακή κατάσταση πλήρους σύγχυσης, ανάλογη μ αυτήν που περιγράφει ο Κ. Καβάφης στο ποίημα του «τελειωμένα». Για να φτάσουμε σ αυτό το σημείο έγιναν επισταμένως οι προετοιμασίες ξεκινώντας απ την ενοχοποίηση, περνώντας στηντρομοκράτηση και φτάνοντας στη μοιρολατρική προσμονή.

           Θεατές ενός «θεάτρου του παραλόγου», αναμένουμε άραγε τι; Έναν αδιόρατο «κίνδυνο που φρικτά μας απειλεί;», τον οποίο κατά τα άλλα αδυνατούμε να προσδιορίσουμε.

           Άλλωστε «μέσα στο φόβο και στες υποψίες», με «ταραγμένο νου» διαρκώς, αλλά και «τρομαγμένα μάτια», απ τα απανωτά χτυπήματα, πορευόμαστε χωρίς μπούσουλα, χωρίς προορισμό σ ένα χάος.

           Κι όμως οι κίνδυνοι είναι πολλοί, δεν είναι ένας. Ο «εχθρός» δεν είναι οι «προδότες» πολιτικοί κι οι «ανθέλληνες» Ευρωπαίοι. «Εχθρός» μας πρωτίστως είναι το διαρκές κοινωνικό «βέρτιγκο», που ανέχεται τους παραπάνω να ομνύουν στην «ανάπτυξη», στη «δόση»,στην «ανταγωνιστικότητα» και κανείς να μην αντιδρά και να μη βλέπει τον πραγματικό κίνδυνο. Όχι δεν είναι η χρεοκοπία, το μέγιστο κακό, δεν είναι το οικονομικό κραχ, δεν είναι η ανεργία, η εφεδρεία, οι περικοπές, η διάλυση του νεοελληνικού σαθρού κράτους, που απ τη σύσταση του υπήρξε παρασιτικό, ξενόδουλο και διεφθαρμένο.

           Η «καταστροφή, που δεν τη φανταζόμεθαν» κι έτσι «εξαφνική, ραγδαία πέφτει επάνω μας, κι ανέτοιμους μας συνεπαίρνει», είναι η απάλειψη απ την πολιτική ορολογία των λέξεων ΑΝΘΡΩΠΟΣ, ΗΘΙΚΗ, ΖΩΗ. Απωλέσαμε οτιδήποτε είχαμε «παντιέρα» μέχρι πρότινος. Δημοκρατία, Ελευθερία, Δικαιοσύνη και κυρίως την Αριστοτελική Λογική. Το χειρότερο βέβαια δεν είναι η απώλεια αυτών, αλλά η αποδοχή της απώλειας.

            Δεν αναφερόμαστε και δεν ανησυχούμε για τα τεκταινόμενα, γιατί χάνεται κάθε έννοια ανθρωπισμού και βάλλεται η υπέρτατη αξία που είναι η ζωή. Καθένας μας αφηγείται το προσωπικό του «δράμα» που σχετίζεται με το τι ακριβώς έχασε, και την αντιπαραβάλλει με μια άλλη αφήγηση κάποιου άλλου ανθρώπου, ώστε να παρηγορηθεί ή ν ανησυχήσει περισσότερο. Εθιστήκαμε να παρακολουθούμε τηλεοπτικώς θλιβερά ανθρωπάκια να διαξιφίζονται, για το ποια είναι η εναλλακτική λύση και ποια είναι η ασφαλέστερη πηγή χρηματοδότησης. Αυτός, ακριβώς, είναι ο μεγαλύτερος εγκλωβισμός μας, αυτό είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο ν αποδράσουμε απ τα «Τείχη» (άλλο σπουδαίο ποίημα του Καβάφη).

Χρεοκοπημένες αλήθειες και τοκισμένα ψέματα

Σκέφτομαι πολύ καιρό να γράψω αυτό το κομμάτι. Όχι μόνο από δημοσιογραφικό ενδιαφέρον, αλλά και γιατί εγώ ο ίδιος έπρεπε να απαντήσω στον εαυτό μου ποιό είναι το καλύτερο για τη χώρα και για μένα. Όπως όλοι ανησυχώ και φοβάμαι. Και όταν φοβάσαι είναι εύκολο να κάνεις τα χειρότερα. Δεν υπάρχει συνταγή για το φόβο πέρα από τη γνώση.

Ανάμεσα σε θεωρίες για δραχμές, δηνάρια, ριάλια, πτωχεύσεις και σωτηρίες, υπάρχει η γνώση που πρέπει να ακολουθήσεις. Γιατί για παράδειγμα η δραχμή είναι κακή; Όσοι σήμερα δαιμονοποιούν την επιστροφή στη δραχμή, απαντούν επισείοντας τα θηρία της Αποκάλυψης. «Δεν θα έχουμε να φάμε, να ζεσταθούμε, θα ζούμε στην απόλυτη

φτώχεια» κλπ. Δεν έχω διαβάσει πειστικό επιχείρημα γιατί όλα αυτά δεν θα συμβούν αν παραμείνουμε στο ευρώ. Ποιός το εγγυάται; Οι εταίροι δανειστές ή οι πολιτικοί μας οι οποίοι είναι αυτοί και όχι άλλοι που μας έφεραν ως εδώ.

Δεν είμαι ειδικός. Ό,τι διαβάσετε προκύπτει από συνεντεύξεις με ειδικούς, μια τεράστια βιβλιογραφία που την τελευταία χρονιά ήταν ένας εφιάλτης που κατέληξε φίλος, και την εμπειρία που μου δίνουν τα 25 χρόνια δημοσιογραφίας (αυτή μου η εμπειρία δεν αναλύει απαραίτητα την οικονομία αλλά με κάνει να αντιλαμβάνομαι και να εξηγώ τα συμφέροντα μέσα κυρίως από πληροφορίες).

Ότι γραφω είναι αυτό που θα έλεγα στα παιδια μου ότι συμβαίνει. Και το τι απαντάω στο ερώτημά τους τι πρέπει να γίνει

Ευρώ ή δραχμή;

Παρότι ο μεγαλύτερος δράκος για την ελληνική οικονομία, ήταν οι πολιτικές που ακολουθήθηκαν και επί ευρώ και επί δραχμής, η δραχμή εμφανίζεται σήμερα ως κίνδυνος για την χώρα. Αν γυρίσουμε στην δραχμή, για κάποιο λόγο που δεν αναλύεται αλλά συνδέεται με την αρνητική έννοια της χρεοκοπίας, θα επιστρέψουμε στη δεκαετία του 50. Ετσι δημιουργείται ένα είδος φοβικών αντανακλαστικών απέναντι στη λύση της δραχμής. Ας δούμε όμως τι συμβαίνει:

-Το ευρώ είναι το ενιαίο νόμισμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ε.Ε ενοποιήθηκε οικονομικά, αποκτώντας κοινό νόμισμα, αλλά δεν ενοποιήθηκε πολιτικά. Δηλαδή δεν αποτελεί μια πολιτική και οικονομική οντότητα στην οποία οι αποφάσεις παίρνονται με γνώμονα το ενιαίο συμφέρον. Δηλαδή δεν συμβαίνει ό,τι συμβαίνει για παράδειγμα στις

ΗΠΑ όπου κονδύλια από μια πλούσια Πολιτεία κατευθύνονται σε μια φτωχή για την αναγκαία ισορροπία. Οι οικονομικές αποφάσεις στην ΕΕ, παίρνονται ως αποτέλεσμα συμψηφισμών των ισχυρών ως σήμερα κρατών (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία).Έτσι μοιραία το ευρώ παρότι ενιαίο νόμισμα, δεν ανταποκρίνεται πρακτικά σε κάτι άλλο κοινό.

-Μετά την καθιέρωση του ευρώ, εξαιτίας της νομισματικής πολιτικής την ΕΕ, δόθηκε η δυνατότητα για φτηνότερη χρηματοδότηση για τα κράτη. Και την Ελλάδα βεβαίως. Η χρηματοδότηση επέτρεπε αγορά των γερμανικών και γαλλικών προϊόντων, άρα συνέφερε τις ισχυρές χώρες που εφάρμοζαν αυτή την πολιτική, αλλά δημιούργησε σοβαρά προβλήματα. Οι ελληνικές κυβερνήσεις προτιμούσαν να δανείζονται από το να επεξεργάζονται πλάνα για την οικονομία. Η χώρα έπαψε να είναι ανταγωνιστική και αναπτύχθηκαν διάφορα παρασιτικά φαινόμενα. Γιατί να παράγει κάποιος όταν μπορεί να δανειστεί;

Παρότι σήμερα χρησιμοποιούνται διάφορα επιχειρήματα για την ανεύθυνη Ελλάδα που δεν έβαλε δημοσιονομική τάξη (κάποια βεβαίως ισχύουν), η περίοδος της μεγάλης διαφθοράς είναι η περίοδος ένταξης στο ευρώ. Το εύκολο δανεικό χρήμα δόθηκε για να γίνουν Ολυμπιακοί Αγώνες σε τιμές πολλαπλάσιες από τις πραγματικές, για να αγοραστούν προϊόντα SIEMENS (πάλι σε πολλαπλάσιες τιμές) ή γερμανικά υποβρύχια (και εδώ σε πολλαπλάσιες τιμές αφού οι Γερμανοί είχαν εκπαιδεύσει τους Έλληνες σε μίζες).

-Αν η κρίση στην Ελλάδα δεν οφείλεται στο ευρώ αλλά στην δημοσιονομική της απειθαρχία, γιατί πειθαρχημένες χώρες όπως η Ιρλανδία ή η Ισπανία αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα; Η κρίση είναι δομική, συστημική. Προέρχεται από την λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της νομισματικής της πολιτικής, των τραπεζών της, και βρήκε πρωτίστως έκφραση στον αδύναμο κρίκο της Ελλάδας.

-Το δίλημμα για την έξοδο από το ευρώ δεν είναι ελληνικό. Το ευρώ απειλείται από το γεγονός ότι δεν υπάρχει καμιά πολιτική ενοποίηση των κρατών, αλλά μια κοινή νομισματική πολιτική που απειλεί όμως τις χώρες του Νότου. Αργά ή γρήγορα, αφού δεν υπάρχει πραγματική ενοποίηση, το ευρώ θα καταρρεύσει. Υπάρχουν σήμερα αναλυτές όπως ο Johan Van Overtveldt («Το τέλος του Ευρώ» εκδόσεις Μεταίχμιο) οι οποίοι υποστηρίζουν πως πρώτη η Γερμανία είναι πιθανόν να επιλέξει να βγει από ευρώ. Άρα το επιχείρημα έξω ή μέσα στο ευρώ δεν καλείται να το απαντήσει η Ελλάδα. Το πραγματικό ερώτημα είναι τι θα γίνει αν καταρρεύσει το ευρώ και η Ελλάδα στο όνομα του φόβου που χρησιμοποιήθηκε για την κατάρρευσή του, έχει υπογράψει δανειακές συμβάσεις.

-Τι σημαίνει επιστροφή στη δραχμή τώρα, θα το δούμε παρακάτω

Να χρεοκοπήσουμε;

Η χρεοκοπία εμφανίζεται από τις μνημονιακές δυνάμεις στην χώρα ως το μεγαλύτερο κακό. Ο αρνητικός όρος που έχει ο όρος χρεοκοπία για φυσικά πρόσωπα με ό,τι αυτός συνεπάγεται (φτώχεια, εξαθλίωση, παράδοση στον δανειστή ) χρησιμοποιείται για να φορτίσει την χρεοκοπία της χώρας. Ο επιστημονικός όρος είναι στάση πληρωμών (παύουμε να πληρώνουμε τους δανειστές) αλλά αποφεύγεται από πολιτικούς, δημοσιογράφους και βέβαια τραπεζίτες. Η χρεοκοπία κράτους είναι διαφορετικό πράγμα από αυτή μιας επιχείρησης ή ενός προσώπου.

-Το πρώτο επιχείρημα που χρησιμοποιήθηκε ήταν το ηθικό. Αν είναι ηθικό να μην πληρώσουμε τους δανειστές μας. Η στάση των πληρωμών, είναι μια διαδικασία που προβλέπεται μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα και είναι αποτέλεσμα όχι μόνο του πόσο κακά λειτούργησε ο δανειζόμενος, αλλά πώς έδρασε ο δανειστής. Οι δανειστές

λοιπόν (όπως και οι τράπεζες από τις οποίες δανειζόμαστε ως πρόσωπα) έχουν συνήθως πάρει τα λεφτά τους από τόκους και «ανταποδοτικές» ενέργειες. Αυτός είναι και ο λόγος που καμιά από τις ισχυρές χώρες- δανειστές, δεν έγινε ποτέ φτωχότερη από την κακή πορεία των δανειζόμενων. Δεν είναι θέμα ηθικής λοιπόν, αλλά λειτουργίας της Αγοράς την οποία τόσο αγαπάνε.

-Η Ελλάδα μπορούσε να κηρύξει στάση πληρωμών πριν από δύο χρόνια. Την εποχή εκείνη οι γερμανικές και γαλλικές Τράπεζες, είχαν στα χέρια τους ελληνικά ομόλογα 200 δις ευρώ. Αυτή η ελληνική κίνηση δεν απειλούσε μόνο τις Τράπεζες αλλά την ευστάθεια της ΕΕ και της Γαλλίας και Γερμανίας. Η απειλή μια τέτοιας κίνησης θα ανάγκαζε την Ε.Ε να κάνει τα πάντα για να μην χρεοκοπήσει η Ελλάδα. Ένα ισχυρό κούρεμα που θα έκανε βιώσιμο το χρέος. Δεν θα χρειαζόταν καν να υλοποιήσουμε την απειλή μας αν οι κινήσεις ήταν πειστικές.

Η κυβέρνηση Παπανδρέου όχι μόνο δεν το έκανε αλλά ο ίδιος ο Γ Παπανδρέου, όπως αποκάλυψε ο Στρος Καν, τον είχε πλησιάσει για να μπει η χώρα στο ΔΝΤ. Είναι φανερό πως από τη στιγμή που γίνεται μια τέτοια κίνηση, η απέναντι πλευρά γνωρίζει πως δεν σκοπεύεις να κηρύξεις στάση πληρωμών.

Όταν στη συνέχεια ο Γ. Παπακωνσταντίνου πήγε για διαπραγματεύσεις στην τρόικα, είχε δηλώσει την προηγούμενη μέρα πως «δεν έχουμε δυνατότητα διαπραγμάτευσης».Ήταν ένα ψέμα ή μια λάθος εκτίμηση που μας αφαίρεσε κάθε δυνατότητα να κάνουμε το χρέος βιώσιμο.

-Η στάση πληρωμών ή πτώχευση, σημαίνει πως αρνούμαστε να πληρώσουμε τους δανειστές μας. Επιστρέφουμε στη δραχμή. Όσα χρωστάμε πρακτικά «κουρεύονται» μέσω του νέου νομίσματος. Οι καταθέσεις στις Τράπεζες μετατρέπονται στο νέο νόμισμα (δεν χάνονται όπως υποστηρίζουν κάποιοι) όπως και τα χρέη του καθενός.

-Με το νέο νόμισμα (έστω δραχμή) η χώρα αποκτά ανταγωνιστικότητα και διαμορφώνει δική της νομισματική πολιτική. Όχι με βάση τις ανάγκες της νομισματικής ένωσης που ευνοούν Γαλλία, Γερμανία. Με την έξοδο από την ευρωζώνη θα φτηνύνουν τα είδη πρώτης ανάγκης και θα ακριβύνουν τα εισαγόμενα (αυτοκίνητα, τηλέφωνα κλπ). Οικονομολόγοι όπως ο Πωλ Κρούγκμαν, έχουν τοποθετηθεί σαφώς υπέρ της εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Διαφωνούν βέβαια διάφοροι παραθυράτοι έλληνες κινδυνολόγοι.

-Οι Τράπεζες για τις οποίες γίνεται μεγάλη κουβέντα θα αντέξουν αν υπάρξει η κατάλληλη προετοιμασία. Και αν αντιπροσωπεύουν αυτό το οποίο εμφανίζουν. Κάποιες θα τις φάει η «αγορά» και αυτό μάλλον είναι νόμος της αγοράς.

-Το πραγματικό ερώτημα δεν είναι χρεοκοπία ή όχι, αλλά πότε θα γίνει. Αν η Ελλάδα υπογράψει το Μνημόνιο 2 (θα δούμε παρακάτω) η χρεοκοπία θα γίνει στο μέλλον μέσα από απίστευτα συγκρουσιακές συνθήκες στη χώρα. Επιπλέον το 35% του νέου χρέους θα διέπεται από το Αγγλικό Δίκαιο και όχι το Ελληνικό, πράγμα το οποίο σημαίνει πως δεν θα μπορεί η Ελλάδα να το αποφύγει.

-Η χρεοκοπία θα γίνει γιατί το Μνημόνιο 2, όπως και το Μνημόνιο 1,δημιουργούν ύφεση, συρρικνώνουν την οικονομία ,δεν κάνουν βιώσιμο το χρέος, άρα θα επέλθει. Αν μάλιστα η Ευρωζώνη διαλυθεί όπως πιστεύουν πια

πολλοί, η χώρα θα έχει φεσωθεί ένα νέο χρέος μη διαπραγματεύσιμο.

-Η στάση πληρωμών θα εγκαινιάσει μια δύσκολη περίοδο, όχι όμως δυσκολότερη από αυτή που θα ξεκινήσει αν πτωχεύσουμε στο μέλλον με άλλους όρους. Η χώρα θα γίνει ανταγωνιστική. Η Αργεντινή είναι ένα από τα διεθνή παραδείγματα που αποδεικνύουν πως η στάση πληρωμών, δεν είναι πτώχευση που περιγράφουν στα δελτία ειδήσεων.

Οι Γερμανοί είναι φίλοι μας;

Οι Γερμανοί και η τρόικα δεν είναι ούτε φίλοι μας ούτε εχθροί μας. Δεν θέλουν να μας σώσουν αλλά να πάρουν λεφτά. Αυτός είναι ο λόγος που βαφτίζουν τα μνημόνια «σωτηρία». Ένας καλός και ευγενικός υπάλληλος Τράπεζας, δεν κάνει την Τράπεζα καλή. Ούτε είναι ο ίδιος κακός επειδή αντιλαμβάνεται έτσι τα συμφέροντά της και τα υπερασπίζεται.

-Οι ξένοι δανείζουν λεφτά για να παίρνουν λεφτά, όπως οι Τράπεζες. Επί δύο χρόνια κατάφεραν να εμφανίσουν τον δανεισμό της Ελλάδας ως σωτηρία, πρώτα για να μην προχωρήσει η Ελλάδα σε άλλη λύση η οποία θα απειλούσε τους ίδιους. Οι γαλλογερμανικές Τράπεζες θα επικρατήσουν στο Νότο της Ευρώπης όταν θα έχουμε πέσει στον γκρεμό. Στις δανειακές συμβάσεις που υπογράφουν ο πρώτος όρος είναι πως η Ελλάδα οφείλει να πληρώνει τους τόκους της. Δίνουν λεφτά για να τα επιστρέφουμε με την πληρωμή τόκων. Και βέβαια δεν συμψηφίζονται με αξιώσεις της Ελλάδας (κατοχικό δάνειο, πολεμικές αποζημιώσεις).Ένας ακόμη από τους όρους του δανεισμού είναι η προτεραιότητα στην ενίσχυση των Τραπεζών. Γιατί άραγε;
-Οι Γερμανοί υποστηρίζουν τα συμφέροντά τους. Το θέμα είναι τι κάνουν οι ελληνικές κυβερνήσεις; Ευθυγραμμίζονται με τους δανειστές, ενώ τα συμφέροντά μας είναι αντίθετα. Χρησιμοποιούν επίσης την επιχειρηματολογία τους. Υπογράφουν πράξεις δανεισμού που οδηγούν απλώς σε νέο χρέος.Η ΕΚΤ, ένας από τους δανειστές μας, έχει 50 δις σε ελληνικά ομόλογα τα οποία είχε αγοράσει στο 80% της αξίας τους. Η βοήθεια λοιπόν προς την Ελλάδα δεν προβλέπει η χώρα μας να τα πάρει στην αξία τους όταν λήξουν, αλλά να μετατραπούν σε ομόλογα του EFSF τα οποία θα αγοράσει η Ελλάδα αφού δανειστεί τώρα με επιτόκια.

Εδώ μπαίνει το ερώτημα, γιατί; Ενδεχομένως πολλοί απ αυτούς να συνδέονται με συμφέροντα. Η Ελλάδα σε λίγο δεν θα έχει να φάει, αλλά αυτοί γίνονται μάνατζερ της «πράσινης ενέργειας» της οποίας η τεχνολογία θα αγοραστεί από την Γερμανία. Μια μεγάλη μερίδα σχετίζεται με το real estate το οποίο θα αφήσει μεγάλα κέρδη τα επόμενα χρόνια. Και μια άλλη μερίδα, είτε σχετίζεται απευθείας με τραπεζικά συμφέροντα, είτε θεωρεί πως η λύση είναι η άποψη πως οι περικοπές θα δημιουργήσουν ανταγωνιστικότητα. Αυτοί που χειρίζονται σήμερα από την πρωθυπουργία της χώρας ως τους σχετιζόμενους οργανισμούς, είναι παιδιά των Τραπεζών και της αντίληψης της «εσωτερικής υποτίμησης». Ανάμεσά τους οι καιροσκόποι και οι αφελείς, νομίζουν πως έτσι θα δώσουν παράταση στο πολιτικό σύστημα που τους τρέφει.

Θα μας σώσει το Μνημόνιο 2;

Όσο και το Μνημόνιο 1. Η επιχειρηματολογία για την επιβολή του Μνημονίου 2, είναι η ίδια ακριβώς με αυτή του πρώτου. «Η χώρα θα καταρρεύσει, χρειάζεται δανεισμό για να λειτουργήσει, τους όρους τους επιβάλουν οι δανειστές, οι οποίοι παρά την επιβολή είναι σωτήρες». Τα δύο μνημόνια, ακόμη και αν αφαιρέσουμε οποιοδήποτε υποψία σκοπιμότητας συμφερόντων, και τα αναλύσουμε ως οικονομικά-πολιτικά γεγονότα, είναι τεχνητές λύσεις που δεν δίνουν λύση. Στηρίζονται σε αυτό που αποκαλείται «εσωτερική υποτίμηση». Δηλαδή η χώρα δεν κάνει στάση πληρωμών. Δεν γίνεται ανταγωνιστική με την υποτίμηση δικού της νομίσματος, αλλά με μείωση μισθών και δαπανών. Αυτό με το Μνημόνιο 1 δεν έγινε. Η μείωση των μισθών, των συντάξεων ,όπως και τα φορολογικά μέτρα έφεραν ύφεση. Η πραγματική αγορά συρρικνώθηκε. Καμιά παραγωγική διαδικασία δεν ενεργοποιήθηκε. Το χρέος μεγάλωσε. Το μεγάλο χρέος (για το οποίο οι μνημονικοί ήθελαν να ρίξουν στο πυρ το εξώτερο όσους το προέβλεπαν),απαιτεί με τη σειρά του πιο σκληρά μέτρα. Οι μισθοί πέφτουν αλλά η αξία των χρεών δεν προσαρμόζεται. Μειώνεται η κατανάλωση, υπάρχει στάση πληρωμών και αδυναμία εξυπηρέτησης δανείων, οι τράπεζες δεν δίνουν πιστώσεις ακριβώς επειδή είναι έτσι η κατάσταση. Η ανεργία αυξάνεται και τα χρήματα αντί να δημιουργούν προϋποθέσεις υγιούς οικονομίας, δίνονται σε επιδόματα ανεργίας. Το επόμενο στάδιο είναι οι κοινωνικές συγκρούσεις. Ξεκινάνε από την κατανοητή αύξηση της εγκληματικότητας και φτάνουν ως τις κοινωνικές διαμαρτυρίες των ανθρώπων που δεν μπορούν πια να επιβιώσουν. Το χρέος είναι δυσβάσταχτο. Επέρχεται η χρεοκοπία.

-Δεν πρόκειται για σενάριο αλλά για πραγματική ζωή τον καιρό του μνημονίου. Το πρώτο μισό έχει επιβεβαιωθεί. Αυτή που επέβαλαν το πρώτο μνημόνιο, αφού έφεραν την ύφεση, τώρα την χρησιμοποιούν ως επιχείρημα για να φέρουν το δεύτερο. Οι διαπραγματεύσεις στο τραπέζι του Μεγάρου Μαξίμου περί του 20% ή του 13ου μισθού που σώθηκε είναι τραγέλαφος.

-Είναι τραγικό πως ο ένας από τους δανειστές, το ΔΝΤ, είναι αυτός που έχει εκφράσει σχετικές επιφυλάξεις για τους όρους του Μνημονίου 2, γνωρίζοντας ίσως από τη διεθνή εμπειρία του την κατάληξη.

-Γιατί απέτυχε το μνημόνιο 1; Μα γι αυτά που προέβλεπε και όχι γιατί δεν εφαρμόστηκε. Είναι δεδομένο πως η ελληνική ιδιομορφία του κομματικού κράτους, είχε τη συμβολή της σε μέτρα που δεν πάρθηκαν για την δημοσιονομική εξυγίανση, αλλά αυτά δεν σχετίζονται με το μνημόνιο. Ενώ η τρόικα καθορίζει για παράδειγμα στο Μνημόνιο 2 με ακρίβεια εκατοστιαίας μονάδας τις περικοπές στους μισθούς, δεν κάνει καμιά πρόβλεψη ή καμιά επιβολή για την δίκαιη φορολόγηση. Δεν λένε στο Μνημόνιο έσοδα «τόσα» από φοροδιαφυγή ή από δίκαιη φορολόγηση. Λένε όμως για μισθούς. Επίσης οι δανειστές δεν επιβάλουν καμιά αναπτυξιακή πολιτική που πρέπει να συνοδεύει το Μνημόνιο και η οποία θα εγγυάται σταδιακά έξοδο από την κρίση. Η οικονομία των Μνημονίων, είναι εγγύηση συγκεκριμένων συμφερόντων.

-Το Μνημόνιο 2, με βάση την αποτυχία του Μνημονίου 1, έπρεπε να είναι ακριβώς η αναίρεση της πολιτικής του πρώτου Μνημονίου. Είναι η συνέχισή του. Η Ελλάδα δανείζεται για να πληρώσει τόκους, να δώσει στις Τράπεζες και να επιβιώσουν πολιτικά οι ντόπιοι οπαδοί αυτής της πολιτικής έως την κοινωνική έκρηξη. Επιπλέον δεσμεύεται στο δανεισμό με το αγγλικό δίκαιο. Δηλαδή σε περίπτωση μελλοντικής χρεοκοπίας ή ακόμη και κατάργησης του ευρώ, η Ελλάδα θα χρωστά το ισόποσο σε ευρώ.

-Δεν υπάρχει καμία προοπτική επιτυχίας του Μνημονίου. Ακόμη και οι προβλέψεις για τις λεγόμενες Ιδιωτικοποιήσεις, είναι ξεκάθαρο πως δεν έχουν καμία τύχη. Απλώς η Δημόσια περιουσία θα απαξιωθεί και θα παραδοθεί στο όνομα της σωτηρίας σε ξένους αγοραστές.

-Οι αγορές, εξαιτίας ακριβώς της ύφεσης που προκαλούν τα Μνημόνια, δεν πρόκειται να ανοίξουν. Θα παραμείνουν καχύποπτες. Ο παραγωγικός ιστός θα καταστραφεί εντελώς. Το «σωτήριο» Μνημόνιο 1, έχει αποδεκατίσει την βιομηχανική παραγωγή (11,4 % κάτω),έχει εξακοντίσει την ανεργία (20%) και έχει μειώσει τα Δημόσια Έσοδα (18%).Σε λίγο κανένας δεν θα μπορεί να εισφέρει το παραμικρό στο Δημόσιο.

-Η κατεστραμμένη παραγωγικά Ελλάδα, θα διώξει τα παιδιά της στο εξωτερικό ή θα τα καταστρέψει. Οι πιο ζωντανές και παραγωγικές δυνάμεις θα βουλιάξουν στην ύφεση, την κοινωνική ανασφάλεια, εχθρευόμενες ένα κράτος που είναι εναντίον του.

Οι Σωτήρες

Στο Μέγαρο Μαξίμου, ένας Τραπεζίτης πρωθυπουργός που είναι από αυτούς που επεξεργάστηκαν πανευρωπαϊκά αυτές τις καταστροφικές πολιτικές και μερικοί εκατομμυριούχοι πολιτικοί, προσπαθούν να πείσουν ότι νοιάζονται για το μέλλον της χώρας. Αν νοιάζονταν τόσο πολύ θα φορολογούσαν τους εαυτούς τους. Ή έστω θα μείωναν ως ένδειξη συμπαράστασης σε αυτό που περνάει ο κόσμος, τα βουλευτικά έσοδα.

Σε καμία από τις ομιλίες των πολιτικών αρχηγών, το κλίμα φόβου που δημιουργούν, δεν έχει επιχειρήματα. Γιατί θα κάνει ζημιά η δραχμή; Πώς αυτοί οι καλοί Σαμαρείτες του κοινωνικού μέλλοντος, που δημιούργησαν όλη την κατάσταση που ζούμε, ξαφνικά απόκτησαν θεία φώτιση για τη σωτηρία μας; Πώς οι κακοί πολιτικοί δεκαετιών (όλοι τους για κακή τους τύχη είναι) θα γίνουν οι καλοί συμβαλλόμενοι στις δανειακές συμφωνίες; Δεν απαντούν. Απλώς εκφοβίζουν.

Κάποιο κινούνται από δόλο. Κάποιοι άλλοι θεωρούν πως έτσι διαιωνίζουν την πολιτική τους επιβίωση, δίνοντας ανάσα σε ένα σύστημα που χωρίς αυτό θα πάψουν να υπάρχουν.

Ακόμη και αν υπήρχε μία πιθανότητα οι δανειακές συμβάσεις να είχαν μια απειροελάχιστη θετική έκβαση, αυτοί είναι που εγγυώνται πως δεν είναι έτσι. Δεν έχουν καμία. Μόνο άθροιση χρέους και στο τέλος χρεοκοπία με τις χειρότερες επιπτώσεις.


Μέσα σε όλα αυτά υπάρχει βέβαια και το θέμα μιας Δημοκρατίας που ξεχνάει τον εαυτό της, αυτοκαταργείται για να εξυπηρετήσει όρους της Αγοράς, για το καλό μας πάντα. Περιμένω κάποιον από τους σωτήρες να μου δείξει ένα μέρος του κόσμου που η λειτουργία της αγοράς είχε θετικά αποτελέσματα για το κοινωνικό σύνολο.

Μέχρι τότε ας θυμούνται πως όσοι σήμερα δίνουν συνταγές για την κρίση είναι αυτοί που τη δημιούργησαν. Και στην Ελλάδα, αυτοί που κλαίνε για την δημοσιονομική κατάντια, είναι ακόμη αυτοί που την συντηρούν. Κρατάνε θέση υπαλλήλου ΟΣΕ στο Μεσολόγγι όπου δεν έχει τραίνο, αλλά περικόπτουν οριζόντια μισθούς από αυτούς που σε λίγο θα πεθάνουν από την πείνα.

ΥΓ Για να φτάσουμε στην κρίση, έπρεπε να χάσουμε την κρίση μας. Μήπως για να βγούμε πρέπει να την ξαναποκτήσουμε;


Δημοσιευμένο στις 11 Φεβ 2012 | ΠΑΝΔΩΡΙΚΩΣ | Συντάκτης: Κώστας Βαξεβάνης

Ονειρεύομαι έναν Ελληνα

Ενα πολύ αξιόλογο κειμενο που ανακοίνωσε στο facebook στο προφιλ του ο καλος μου φίλος Φοίβος
σας το παραθέτω γιατί είναι σκέψεις που αταχτα ειχα στις σκέψεις μου χρόνια τώρα...

ΤΟ ΑΜΑΡΤΗΜΑ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΣ ΜΟΥ

κάθε μέρα λέγονται και γράφονται χιλιάδες γνώμες. Δε θέλω να κουράσω. Θέλω απλά να εκφράσω μια γνώμη που δεν ακούγεται σχεδόν καθόλου.

Η Ελλάδα είναι η μητέρα μας. Η Ελλάδα τώρα τιμωρείται. Όλοι αναγνωρίζουν, όμως, ότι υπήρχε βαθύ πρόβλημα εδώ και καιρό.

Ποιό είναι, λοιπόν, το Αμάρτημα της μητέρας μας;

Μερικοί λένε για τις σφαγές και τους άδικους φόνους (τους οποίους η δασκάλα προσπερνούσε με ένα διακριτικό βηχαλάκι).

Άλλοι λένε για το πελατειακό πολιτικό σύστημα. Άλλοι για τις μίζες. Και ούτω καθεξής.

Όλα αυτά είναι μειονεκτήματα της κουλτούρας μας και της Ιστορίας μας. Αλλά δεν είναι αυτά το Αμάρτημα της Μητέρας μας.

Το Έγκλημα της Ελλάδας, κατά του εαυτού της και κατά της ζωής, είναι ότι Αρκεστήκαμε. Οι Αρχαίοι Έλληνες διδάξαν στον κόσμο ότι άνθρωπος σημαίνει να μην αρκείσαι ποτέ στο κατεστημένο. Άνθρωπος σημαίνει να κοιτάς ψηλά, να κοιτάς μπροστά. Να μη φοβάσαι να αμφισβητείς ακόμα και τον ίδιο σου τον εαυτό. Να μη φοβάσαι να αμφισβητείς ακόμα και τους Θεούς. Να μη φοβάσαι να προκαλείς τις Μοίρες.

Αυτό ήταν οι Αρχαίοι Έλληνες. Τί είμαστε οι νέοι Έλληνες; Από το 1821 και μετά, μέσα στην ψυχή του Έλληνα είναι κουρνιασμένη μια μίζερη μαυροφορεμένη γριά, που τσιρίζει αδιάκοπα "Να βολευτείς παιδάκιμ' , να βολευτείς"...Να βρεις μια δουλίτσα. Να βρεις μια γυναικούλα. Να βρεις ένα σπιτάκι.

Μέχρι μια ηλικία, νόμιζα ότι αυτό το κακό μας, και όλα όσα πηγάζουν απ' αυτό, είναι εξαίρεση. Νόμιζα ότι η βάση της ψυχής του Έλληνα είναι το θάρρος, η ειλικρίνεια, το κέφι, η πρωτοτυπία. Το μυαλό μου ήταν ακόμα πλημμυρισμένο με παιδιά ντυμένα με τεράστιες στολές Περικλή και Σωκράτη, απ' τις σχολικές παραστάσεις. Κάποια στιγμή η φούσκα έσκασε, και συνειδητοποίησα το αυτονόητο. Ότι αυτό που κάνουμε και σκεφτόμαστε κάθε μέρα, δεν είναι εξαίρεση. Δεν είναι ένα κακό όνειρο. Αυτό είμαστε.

Άνθρωπος που έχει Αρκεστεί, είναι νεκρός- και πραγματικά, από παιδί αυτό αισθανόμουν όταν κοιτούσα γύρω μου. Ότι ζω σε έναν τόπο νεκροζώντανων. Μπορώ να πω ότι έχω μια σφαιρική άποψη- έχω δουλέψει στο ευρύτερο δημόσιο (Πολεμικό Ναυτικό) αλλά και στον ιδιωτικό τομέα. Έχω ζήσει τα πιο πολλά χρόνια της ζωής μου στην Ελλάδα και τώρα ζω στο εξωτερικό. Νομίζω πως η βασική διαφορά ανάμεσα σ' εμάς και στις χώρες που ζηλέυουμε (κρυφά, διότι επισήμως είμαστε το τέλειο έθνος) είναι αυτό- η φλόγα και το πάθος για ζωή, για νέα πράγματα, για το μπροστά- το θάρρος να καινοτομείς, να δοκιμάζεις νέα πράγματα, και να μη διστάζεις ενίοτε να τα διαγράψεις όλα και να ξεκινάς από λευκό χαρτί. Ισως μας πλάκωσε η σκιά της Ακρόπολης, και μας αρκούν Αρχαίες δάφνες.

Η έλλειψη αυτή που μας χαρακτηρίζει, δεν είναι κάτι σημερινό. Δεν είναι κάτι που συνέβη με την Κρίση,ούτε απ' την Μεταπολίτευση, ούτε απ' το Δεύτερο Παγκόσμιο. Είναι κάτι που μας χαρακτηρίζει από την Απελευθέρωση και μετά. Αν διαβάσετε λίγη πραγματική Ιστορία (θα πρέπει να ψάξετε λίγο), θα το διαπιστώσετε, αν και ήδη το ξέρετε και το νιώθετε. Αυτός είναι, κατά πολλούς, και ο λόγος που ο Καποδίστριας, όταν μιλούσε με τους οπλαρχηγούς, τους ζητούσε να μην Επαναστατήσουν ακόμα- ότι ο κόσμος δεν είναι έτοιμος. Αυτός είναι και ο λόγος που ο Καποδίστριας έλεγε, Παιδεία πάνω απ' όλα. Έβλεπε ότι η Τουρκοκρατία μας άφησε άσχημη κληρονομιά, και ήξερε ότι ο μόνος τρόπος να αλλάξεις είναι να καλλιεργηθείς. Αυτός είναι και ο λόγος που ο Καποδίστριας δολοφονήθηκε, και έκτοτε μας κυβερνούν Εφιάλτες.

Τώρα η πατρίδα μας περνάει ώρες αγωνίας και πόνου, αγωνιζόμενη για βασικά πράγματα- για επιβίωση. Δεν υπάρχει άλλη επιλογή από την επανάσταση. Παράλληλα, όμως, πρέπει να δωθεί ένας άλλος αγώνας. Ο αγώνας που ξεκίνησε αλλά ποτέ δεν ολοκλήρωσε, ο Καποδίστριας. Ο αγώνας για αυτοβελτίωση. Ο αγώνας για καλλιέργεια. Για πολιτισμό. Ας είμαστε απόλυτα ειλικρινείς. Οι πιό πολλοί άνθρωποι δεν νιώθουν ότι αξίζει να πεθάνουν για τη χώρα τους. Και ειδικά όσο πιό μορφωμένοι και έξυπνοι είναι.

Πρέπει να φτιάξουμε μια πατρίδα που να εμπνέει τους καλύτερους να πεθάνουν γι' αυτή. Αυτό γίνεται μόνο με τον πολιτισμό. Με συναυλίες. Με βιβλία. Με ποίηση. Με ζωγραφική. Με graffity. Με parkour. Με ροκ. Με χιπ χοπ. Με συζητήσεις. Με παρέες. Με γειτονιές. Με τρέλα. Με θράσος. Με χιούμορ. Με κατανόηση. Με κανόνες. Με ελευθερία.

Αυτός είναι ένας αγώνας που πρέπει να δωθεί, παράλληλα και άσχετα απ' τον αγώνα για λεφτά- άσχετα απ' το τί αποφασίζουν οι πολιτικοί, τα κόμματα, η Ευρωπαική Ένωση και το ΔΝΤ. Ένας αγώνας να αλλάξουμε. Να πάμε μπροστά. Να βρούμε καινούριους δρόμους. Να σκίσουμε τις λερωμένες σελίδες, να γράψουμε σε άδειες σελίδες.

Ονειρεύομαι έναν Έλληνα που δεν περηφανεύεται για τον Πλάτωνα λες κι είναι ο μπάρμπας του, χωρίς καν να έχει διαβάσει τι είπε. Έναν Έλληνα που δε φοβάται το καινούριο. Έναν Έλληνα που δε φοβάται να κοιτάξει τον εαυτό του στον καθρέφτη. Έναν Έλληνα που δεν σνομπάρει τους δυτικούς. Έναν Έλληνα που δε ζηλεύει τους δυτικούς. Έναν Έλληνα που δε φοβάται.

Έναν Έλληνα που θα παραδεχτεί το Αμάρτημα Της Μητρός Του. Θα το συγχωρήσει. Και θα το ξεπεράσει

12-02-2012 σαν τον Προμηθεα...( κάτι υπάρχει στον αέρα)

Ξημέρωμα Κυριακής.
Εδω και μέρες το νιώθω ότι κάτι υπάρχει στον αέρα.
Μια αδημονία ,ένας ηλεκτρισμός σε αυτα που λέει σε αυτα που νιώθει και σε αυτα που περιμένει ο κόσμος που συναναστρεφομαι μέσα απ τη δουλεια μου.
Ειναι σαν να περιμένουν κάτι, και το θέλουν πολυ !! Οι πιο πολλοί δεν ξέρουν αν ειναι να αλλάξει κάτι θα ειναι προς καλου ή προς κακού. Θέλουν όμως να γίνει!! Γιατι ειναι κουρασμένοι. Τους βρέθηκαν όλους και όλα!! Και πιο πολυ αυτο το αργό βασανιστήριο δυο χρόνια τώρα, το βασανιστήριο που αυτές τις μέρες τους ( μας) έχει βάλει με τη πλάτη στον τοίχο και που ου λέει , ή κάθεσαι εκει μόνιμα δεμένος σαν τον Προμηθεα που θα σου τρώνε το συκώτι ή κανείς ένα βήμα μπροστα και πεφτεις στο χάος, και τελειωνεις.
Κι εδω το ζήτημα ειναι ,, υπάρχει πραγματι χάος ή ένας φόβος που μας δημιούργησαν με σκοπο να καταβάλει την λογική και τη θέληση μας για να μην μπορούμε να δούμε καθαρά με τα ματια της λογικής?
Και αυτη τη στιγμη πρωι Κυριακής συνεφιασμενης και βροχερης όλα φαίνεται να κρατάνε την ανάσα τους , ηλεκτρισμός και πάγωμα τα μαζι. Όλα εκτός απο την ψιλή βροχή που πέφτει ,και που πιθανώς θα πέφτει πάνω στα πάνω και στις σημαίες το απόγευμα, και στα κεφαλιά των Ελλήνων μπροστα στη Βουλή που απελπισμένα αυτη τη φορα θα προσπαθήσουν αυτη τη φορα να ακουστούν στους μέσα....

Δεν ξέρω αν θα ακουστούν και κάτι κάποιος? μπορει να αλλάξει τίποτα πια, ή αν όλα έχουν προαποφασίσει σε ένα προδιαγεγραμμένο μελλοντικό μοτίβο.
Ας γίνει όμως κάτι επι τέλους για έστω ένα μικρο καλο αυτου του τόπου και των παιδιών του.

ΥΓ
Στη ζωη μου ειναι η δεύτερη φορα που νιώθω το ίδιο .. Η πρώτη ήταν λίγο πριν πέσει η Χουντα το 73-74 και αυτο με έκανε σήμερα συννεφιάσμενη Κυριακή να γράψω αυτές τις γραμμές.
Ο Θεός ας βάλει και λίγο το χέρι του..

Μια επιστολή «καταπέλτη», σε προσωπικό ύφος, προς τον Κάρολο Παπούλια, δημοσιοποίησε η δημοσιογράφος Σεμίνα Διγενή. Αφού κάνει μια ιστορική αναδρομή στην προσωπική της επαφή με το ΠΑ.ΣΟ.Κ και ειδικά με τον σημερινό Πρόεδρο της Δημοκρατίας, γεμάτη υπονοούμενα, η Σεμίνα Διγενή επιτίθεται στον Κάρολο Παπούλια ο οποίος όπως αναφέρει έπρεπε ήδη να είχε παραιτηθεί και να αποτελεί σύμβολο για να ξεσηκωθεί ο λαός.
 http://arxidiamedia.blogspot.com/2012/02/blog-post_8291.html

Τους ρώτησαν για να κάνουν πρωταθλητισμό?

Του Αντώνη Καρπετοπουλου καθημ. Κυριακής

Η προετοιμασία των Ομοσπονδιών για τους Ολυμπιακούς του Λονδίνου είχε ξεκινήσει εδω και μια διετία . Οι προϋπολογισμοί της Ολυμπιακής προετοιμασίας έγιναν πριν απο την δραματοποίηση της κρίσης. Μολονότι τα ποσά των επιδοτήσεων ένα συνέχεια μειώθηκαν ένα τούτοις η πολιτεία δεν ήθελε να φανεί εντελώς ανακολουθη. Η πρόσφατη απειλή του ΓΓΑ κ. Πάνου Μπιτσαξη ότι θα παραιτηθεί βοήθησε φέτος ώστε να δοθούν κάποια χρήματα ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου, απο του χρόνου τα πράγματα θα γίνουν ακόμα χειρότερο . Όχι μόνον γιατι δεν υπάρχουν πλέον χρήματα , όσο και γιατι δεν υπάρχει κανένα όραμα που να αφορά τον αθλητισμό απο την πολιτική μας ηγεσία .

Λίγες μέρες πριν , ο υφυπουργός πολιτισμού Παύλος Γερουλανος, αναρωτήθηκε δημόσια γιατι ο Έλληνας φορολογούμενος πρέπει να πληρώνει για να κάνουν κάποιοι πρωταθλητισμό. !!!
Η απάντηση είναι ότι ο Έλληνας φορολογούμενος ,ποτέ δεν ρωτήθηκε αν θέλει να πληρώνει, το κράτος μας πλήρωνε χωρίς να τον ρωτήσει. Η αντίληψη ότι η Ελλάδα έχει να κέρδισει σε προβολή ,αν υπάρχουν επιτυχίες ,καλλιεργήθηκε απο τους ίδιους τους κρατικούς μας λειτουργούς, εδω και τριάντα χρόνια. Αυτοί είναι που βάφτισαν πλοία με τα ονόματα πρωταθλητών ,αυτοί διοργάνωσαν φιέστες στο Παναθηναϊκό Στάδιο ,αυτοί έτρεχαν στα αεροδρόμια να φωτογραφηθούν με πρωταθλητές, αυτοί χρυσό πλήρωναν διοργανώσεις που ελάχιστα κράτη είχαν την δυνατότητα να φιλοξενήσουν με ανάλογη χλιδή, αυτοί έπεισαν μια ολόκληρη χώρα να κάνει τα στραβά μάτια για το ( πανάκριβο) ντόπινγκ .
Είναι κατανοητό ότι το τέλος των ευκολων δανεικων οδηγεί και στη χρεοκοπία κάποιων δεδομένων ( και πολιτικών) αντιλήψεων - η ερώτηση είναι με ποιες αντιλήψεις θα πορευτούμε απο εδω και πέρα.

Χριστουγεννιάτικα ο κ. Γερουλανος και οι συνεργάτες του κατέθεσαν για τον ελληνικό αθλητισμό έναν νέο νομο και την ίδια στιγμή έκαναν κατανοητό ότι τα χρήματα για τον αθλητισμό απο του χρόνου θα είναι υποχρεωτικά λιγότερα , καμμιά αντίρρηση, Όμως ,αυτο που λείπει είναι κυρίως η αντίληψη, το σχέδιο, το τι ακριβώς η Πολιτεία σκοπεύει να κάνει με τον αθλητισμο, απο εδω και στο εξής. Η εντύπωση που έχω είναι ότι τον αντιμετωπίζει ως ένα αναγκαίο κακό , όπως αντιμετωπίζει πλέον οτιδήποτε κόστιζει .
Πίσω απ τη σπουδή για νομούς και τις επικλησεις στο δίκιο του φορολογούμενου κρύβεται επιμελώς η απουσία οράματος . : το μοναδικό που υπάρχει ήταν η μόστρα δίπλα στους πρωταθλητές.